So help me God

`

Quintin Massys (1465-1530), Η άσχημη Δούκισα, Εθνική Πινακοθήκη, Λονδίνο

Ή αλλιώς: Βοήθεια, η Πεϊλίν!
Πάει κάμποσος καιρός που στον παρακείμενο χάρτη της παγκόσμιας ματαιοδοξίας μου πρόσεξα μια τόση δα κόκκινη κουκιδίτσα στο βορρά της Αμερικής.
Φώναξα και τα παιδιά να το δουν, καταχαρούμενη που είχα ένα "χτύπημα" από τη μακρινή Αλάσκα. Βλέπετε είμαι μια μεταμοντέρνα μαμά και ετοιμάζω τα σπλάχνα μου για να αισθάνονται στο αυριανό παγκόσμιο χωριό σαν στο σπίτι τους. Τα βλαστάρια λοιπόν ήρθαν, χάζεψαν το χάρτη, με πληροφόρησαν πως είμαι χαζοχαρούμενη ( η μικρή) και παιδαριώδης( ο μεγάλος) και αποχώρισαν με ύφος μπλαζέ, το καθένα για το δικό του σύμπαν. Εγώ απόμεινα να καμαρώνω την οθόνη και να φαντάζομαι την αλληλουχία των "κλικ" που οδήγησαν το μακρινό ποντίκι της παγωμένης Ουάσιλα στη φλεγόμενη Σαλονίκη και τα ταπεινά γραφτά μου. Ξιπάστηκα.
-Μπρε, τι σου είναι η πρόοδος ... Θα μπορούσα ποτέ να το φανταστώ όταν ,στα χρόνια του ΄70 και του ΄80 κρατούσα ημερολόγιο κρυφά κι απόκρυφα, πως κάποτε θα τα έβγαζα στη φόρα μέχρι την Αλάσκα; Το γεγονός ότι ο/η αναγνώστης μου μάλλον δεν γνώριζε γρυ ελληνικά φάνταζε ασήμαντο.
Και το αστείο τράβηξε σκοινί κορδόνι μέχρι που , λίγο αργότερα, έσκασε μύτη από την ίδια περιοχή "το" Σάρα Πεϊλίν και αρχίσαμε να κάνουμε καινούριο συκώτι με την επαρχιώτικη αμερικανιά της.
-Χμ, λες η Σάρα να με διαβάζει; Πω, πω...
Μα τα γέλια κράτησαν λίγο. Όταν άρχισε να ξετυλίγεται το απίθανο μαλλιοκούβαρο που φοράει "ταϊέρ" (ταγιέρ, ντε) και γεννάει ανάπηρα μωρά ξεπίτηδες, που πυροβολεί με ανατριχιαστική ακρίβεια και πιστεύει ότι η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος είναι θεόσταλτη, τότε με πιάσαν ανατριχίλες. Μετά είδα και το βιντεάκι με τον εξορκισμό, ξεμάτιασμα, τι είναι αυτό βρε παιδιά;



Πείτε πως εκλέγεται ο Μακέιν και τα τινάζει ξαφνικά, αυτό το πράγμα θα γίνει πλανητάρχης; Μου κόπηκε εντελώς η διάθεση για αστεία.
Και μετά πλάκωσε και η κρίση η οικονομική. Μη γελιέστε. Ο καπιταλισμός είναι σαν το φοίνικα, το μυθικό πουλί. Ξαναγεννιέται από τις στάχτες του. Και τις κρίσεις του τις προβλέπει και μια χαρά ξέρει να τις διαχειρίζεται. Και ωφελημένος βγαίνει. Μεγάλη πατέντα η καπιταλιστική αναδιάρθρωση. Ίσως γιατί, όπως και ό,τι εξόφθαλμα άδικο και κακό συμβαίνει, χρωστά την ύπαρξή του στη δική μας συναίνεση και τη δική μας ανοχή. Δηλαδή στη συνενοχή μας.
Και καλά κάτι αμερικάνες που ξεμπερδεύουν με τις ενοχές τους φτιάχνοντας Αντί-Πεϊλίν μπλογκς. Εμείς, εδώ, στην περιφέρεια του καπιταλισμού τι κάναμε και τι κάνουμε: Και μη μ' ανοίγετε τώρα συζήτηση αν η Ελλαδίτσα είναι χώρα περιφερειακή του καπιταλισμού ή αν βρίσκεται στου βοδιού το κέρατο γιατί εδώ που φτάσαμε δε βλέπω τι σημασία έχει. Όσο τσίμπησε ο μεσοδυτικός αμερικάνος και τράβηξε το στεγαστικό άλλο τόσο τσιμπήσαμε κι εμείς. Ελάχιστοι από τους συνομίληκους φίλους και γνωστούς δεν έχουν πάρει δάνεια, δανειάκια και δανειάρες. Για κωλομεζονέτες που έχουν λεηλατήσει το περιαστικό τοπίο της πόλης καταμεσής σε χωράφια, φρύγανα και χαμόσπιτα. Για κάρτες, κάρτες ,κάρτες, ατελείωτες κάρτες που αν θελεις να ξεχρεώσεις πας και παίρνεις άλλο δάνειο. Για δεύτερο και τρίτο αυτοκίνητο, για τις διακοπές, τι σας λέω; Τα ξέρετε, τα έχετε κάνει. Και τώρα;

Quintin Massys (1465-1530) ¨Ο αργυραμοιβός και η γυναίκα του¨, Λούβρο

Ε, τώρα ας μιλήσουμε για τέχνη.
Διέστε, διέστε πόσο όμορφα φαίνονται όλα! Το αγαπημένο ζευγάρι που μετρά το βιος του στην ηρεμία ενός καλοβαλμένου σπιτικού, εκείνος με λεπτές, προσεκτικές κινήσεις, εκείνη διακόπτοντας την ανάγνωση ψυχωφελούς βιβλίου. Πίνακας φτιαγμένος για να δώσει ηθική υπόσταση σε ό,τι εικονίζει. Θα μπορούσε να είναι διαφήμιση τράπεζας, στα χρόνια που ζωγραφίστηκε. Είναι λοιπόν και ηθικό, ό,τι είναι νόμιμο; Παλιό το ερώτημα, νέα η απάντηση που σας έρχεται στο μυαλό.
Όμως για προσέξτε,σας παρακαλώ, το πρώτο πλάνο του πίνακα: Η εξαίρετη αντανάκλαση του ουρανού με το παράθυρο πάνω στο μικρό καθέφτη ίσως είναι η υπενθύμιση ενός άλλου κόσμου, πνευματικότερου. Και η ζυγαριά ένδειξη ψυχοστασίας, όπως άλλωστε συμβαίνει και στους αρχαίους τάφους. Είναι λοιπόν πεθαμένοι ο αργυραμοιβός και η γυναίκα του; Βρίσκονται ήδη στο μνήμα τους και δεν το γνωρίζουν; Και οι ψυχές τους πια ζυγίζονται για να βγει η suma sumarum της ζωής τους;
Εξάλλου, πώς το λέγαν, πώς το λέγαν να δεις οι Λατίνοι ότι έλεγε ο Ιπποκράτης στους Αφορισμούς του...;

Ars longa,
vita brevis,
occasio praeceps,
experimentum periculosum,
iudicium difficile.


Ὁ μεν βίος βραχύς,
ἡ δὲ τέχνη μακρά,
ὁ καιρὸς ὀξὺς,
ἡ πεῖρα σφαλερὴ,
ἡ δὲ κρίσις χαλεπή.