Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας

Πόσα χρωστάει ο κ. Βοσκόπουλος, γνωστός τελευταία και ως υπουργικός σύζυγος; Πέντε εκατομμύρια.
Και λοιπόν; Προς τι ο θόρυβος; Γιατί ενοχλεί η βασιλική ασυλία ανθρώπων τέτοιου είδους; Γιατί οι ιερεμιάδες των ΜΜΕ παίζουν αυτό το γαϊτανάκι της υποκρισίας; Γιατί το πόπολο, όπως λένε τον χύδην λαό στην πατρίδα της κ. Γκερέκου, αγανακτεί εμφατικά; Τα χρωστούμενα είναι το πρόβλημα ή μήπως το περιεχόμενο και η κουλτούρα του ίδιου "λαού" που ανέδειξε το ίνδαλμα Βοσκόπουλος και - μεσούσης της χούντας- το αποθέωνε σε μπουζουκομάγαζα και ψευτοϊλουστρασιόν ταινίες;
Ποιος έκανε "άρχοντα" τον άνθρωπο της καψουρόπιστας; Ποιος του έδωσε τη δυνατότητα να έχει τέτοια τρελά έσοδα και - το σημαντικότερο - τέτοια δημόσια εικόνα ώστε να μπορεί να παίζει την διελκυστίνδα με την εφορία τα τελευταία δεκαεφτά χρόνια; Ποιος, ποιοι εγκυρώνουν το τίποτε, το μηδέν, το πολιτιστικό σκουπίδι; " Λαϊκός βάρδος" ποιανού λαού; Αυτού που του αξίζει.
Πάει και η πολυθρύλητος σεμνότης της Ελληνίδος βοσκοπούλας. Πάνε και τα σεγκούνια, τα υποκάμισα και οι εμπροσθέλες. "Τσεμπέρ ε ποδέ έδε γγούνε εδέ κεμίσι νε κεντήμ εδέ φλουρέ"*, πάει το όνειρο της γριάς μάνας της Φλώρας να τη δει στολισμένη νύφη. Η κολαϊνα με τα φλουριά παρέλκει να φορεθεί. Κατατέθηκε για την αγορά του ακινήτου στο Λιστόν και η βλαχοπούλα της ιστορίας μας ξεπροβάλλει από τη μαύρη λίμο της συλλογικής ονείρωξης τεντώνοντας της ζαρτιέρες της. Να χαρώ την υπουργό. Να χαρώ τον πολιτισμό.
Η ονομαστική μείωση των ετήσιων αποδοχών μιας δασκάλας με εικοσιπέντε χρόνια υπηρεσίας είναι 3.000 ευρώ. Κι αυτό δεν είναι το οφθαλμόλουτρο του Play Boy. Είναι σκληρή τσόντα.

* Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος, Η Βλαχοπούλα

Μπλέξαμε

Ήρθε μια Ρωμιά στην Πόλη. Με παιδιά, σύζυγο, μπαγκάζια, αναπαραστάσεις ενός χαμένου παραδείσου και αχόρταγα μάτια. Αυτή ήταν λοιπόν, η ίδια άγνωστη πόλη που είχε κάποτε δει στ' όνειρό της. Κι η Ρωμιά, που ακόμη δεν πίστευε στην αταβιστική μνήμη, ένιωσε - πολύ απλά - ότι γύριζε σπίτι της.
Να έφταιξε η οικογενειακή μυθολογία, οι παππούδες που φύγαν άρον άρον - ποιος λιποτάκτης, ποιος πρόσφυγας - μήπως η εθνική εμμονή;  Λωξάντρες και Φάνηδες; Μήπως κάποιοι άλλοι νοσταλγοί ταξιδευτές;

Μπου ντουνιά τσαρ φιλέκ. Αυτός ο κόσμος είναι σφαίρα και γυρίζει.

(...) Ο άνθρωπος έσκυψε να ίδη.
Υψηλή μορφή, με λευκόν σαρίκι, με μαύρην χλαίναν και χιτώνα χρωματιστόν, είχε σταθεί ενώπιον του σαλεπτσή.
-Πού σ' αυτόν τον κόσμο;
-Μπου ντουνιά τσαρκ φιλέκ.

-Άσκολσουν... υπεψιθύρισεν ο σαλεπτσής.
Δεν είχε γνωρίσει τον άνθρωπον, αλλά το ένδυμα. Κάθε άλλος θα τον εξελάμβανεν ως φάντασμα. Αλλ' αυτός δεν επτοήθη. Ήτο απ' εκείνα τα χώματα.
Είχεν αναφανή. Πότε; Προ ημερών, προ εβδομάδων. Πόθεν;Από την Ρούμελην, από την Ανατολήν, από την Σταμπούλ. Πώς; Εκ ποίας αφορμής; Ποίος; (...)
 ( Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Ο ξεπεσμένος δερβίσης)

Και πήραν όλοι αυτό που γύρευαν. Ο σύζυγος, φαρσί επιτέλους τη γλώσσα που άκουγε νύχτα μέρα στο πατρικό,  αξιώθηκε να μοιράζει μπακτσίς δεξιά και αριστερά, καταευχαριστημένος που μπόρεσε να ζήσει σε κλίμακα τη ζωή των παππούδων. Ο γιος, με πολεμικό ύφος μπροστά στη Μεγάλη του Γένους,  κουτρουβάλησε κατόπιν προθυμότατα στα μπεζεστένια και βρήκε με τη μύτη  σαράφικο να αγοράσει τον πρώτο του χρυσό. Η ακριβοθυγατέρα,  με τη λαμπαδίτσα   και τα πασχαλινά της στην καρδιά του Ταξίμ, λίγο τρομαγμένη αλλά περήφανη γιατί προβιβάστηκε επιτόπου  από τα γκαρσόνια της Istiklal  στην τάξη των kucuc hanim. Και η Ρωμιά της ιστορίας μας;
Βρήκε τα μνημεία στην ορισμένη θέση της συλλογικής μνήμης,  τα μιλιούνια των ανθρώπων στους δρόμους, τη ντεκαντάνσια των μεγάρων στο Σταυροδρόμι πολύ του γούστου της, τις σεβάσμιες  πλάτες του Πατριάρχη στον Αη-Γιώργη, Μεγάλη Παρασκευή απογευματάκι, ό,τι πιο κοντινό έμεινε σε βυζαντινό αυτοκράτορα και μια μικρή μαθήτριά της να φωνάζει "κυρία, κυρία" κάτω από την κλειστή πύλη.
Σιργιάνησε και τα καινούρια ελλαδίτικα τουριστικά κλισέ. Πώς γνώρισε η Γιάννα Ολυμπιοδασκαλάκη τον μετέπειτα της σύζυγό στο Φανάρι , ω, με συγχωρείτε, ήταν τυχαίο , και μετά βάλθηκε να γίνει ό,τι πιο κοντινό έμεινε σε βυζαντινή αυτοκράτειρα, πώς αγωνίστηκε το παλικάρι ο Σάκης στην Τουρκοβίζιον, ως άλλος Παλαιολόγος, πού γυρίστηκε η Πολίτικη κουζίνα και το πιο πρόσφατο τούρκικο σήριαλ, για περάστε, για περάστε.

Είδε το Βόσπορο στη νύχτα και στη μέρα του, α, το Βόσπορο...  Είδε και το Μαρμαρά.

Mavi Marmara. Ποιο μαβί δε γίνεται. Τα πεύκα της Χάλκης, τα πεταλάκια της Πρίγκηπος και η ανάμνηση, από δεύτερο χέρι, μιας άλλης ζωής. Το αεράκι των μπουγαζιών και ο πρωθύστερος νόστος που - επιτέλους - ικανοποιήθηκε.

Και στο φλεγόμενο Σισμανόγλειο Μέγαρο στην Ιστικλάλ - μιας απλής απρονοησίας του Προμηθέα - είδε το πρόσωπο της πατρίδας που ξέρει να προκόβει κυρίως και κατά προτίμηση έξω από τα όριά της.

Αυτά τα τσουρούτικα, μίζερα όρια ενός εθνικού κράτους που  κόστισε  αίμα και  ξεριζωμό, ανδρώθηκε με μεγάλες ιδέες,  αξιώθηκε την αίγλη της αρπαχτής, για να καταλήξει στα τωρινά καζάντια. Κοινώς, φωτιά στα μπατζάκια μας.

Πάντως η Ρωμιά της ιστορίας μας βρήκε και την έξοδο Mahmutpasa στο Καπαλί Τσαρσί και κατηφόρισε στη βαθιά Τουρκία του Εμίνονου. Καλντιρίμι,  γυναίκες με σαλβάρια, μαγαζιά με κεφαλομάντηλα και ρουχαλάκια πριγκίπων για τη μέρα της περιτομής. Μέχρι το Kurkcuhan, όμοια κι απαράλλαχτα κατά τα άλλα με τα γενέθλια Καπάνια, της φτωχιάς εξαδέλφης από την επαρχία. Εκεί και το Gulum Yun, δηλαδή Nako el Orgu Yunleri. Εκεί και το μαγκιόρο κασμιράκι για να πλεχτεί το ρούχο -  ενθύμιο του ταξιδιού,  εκεί έμποροι με ταχύτατα αντανακλαστικά , biraz para κατά τα άλλα. Εσύ εμένα διες, στην Πόλη  πλέκουν και άντρες.

Ο πατέρας της Ρωμιάς μας, βέβαια, ποτέ χρησιμοποιούσε το ρήμα "έπλεξε", αλλά το  "έμπλεξε", ως εξής: Μπλέκω, μπλέκεις, μπλέκει. Μπλέκουμε, μπλέκετε, μπλέκουν. Κι η ίδια,  πρώτη από τους δικούς της που γύρισε πίσω, ενενήντα χρόνια μετά το φευγιό, έτοιμη από παλιά να πιαστεί στη γοητεία αυτού που άκουγε πάντα να το λένε "πατρίδα" , θα του απαντούσε:

-Ναι, μπαμπά, μπλέξαμε. Μπλέξαμε για τα καλά.

Απόλαυσις στη γειτονιά

Σημαντικά δεν είναι μόνο αυτά που λέμε. Αλλά και αυτά που δε λέμε. Κυρίως όταν θα έπρεπε να μιλήσουμε.
Η ομιλούσα κεφαλή των πανηγυριών είναι τώρα μια σιωπή που μιλά. Η σιωπή του βυθού των ΟΥΚάδων, του πατριωτικού αυτισμού. Η σιωπή των ανθρώπων του περυσινού Δεκέμβρη, της επιλεκτικής ευαισθησίας. Σαν πολλοί δεκαπεντάχρονοι δε σκοτώνονται σε αυτόν τον τόπο, τελευταία;
Κι ακόμη, η σιωπή των πολλών που χειροκροτούν στο Λαζόπουλο και γελούν και ευτυχούν, αλλά μια φορά στο δρόμο δε βγήκαν να φωνάξουν για τη διαφθορά, το μαύρο χρήμα και την εθνική αφασία.
Η σιωπή που φλυαρεί πρόστυχα για λόγου μας. Σαν κυράτσα κρεμασμένη στο μπαλκόνι της , σεργιανάει το φονικό της γειτονιάς και τέρπεται. Και μιλά μόνο για να χαρεί τη δική της ύπαρξη.

(...) Και το βάσανον του ατυχούς νεκρού έμελλεν οσονούπω να τελειώση. Απήλθε, με την ελπίδα να εύρη εις άλλον κόσμον ολιγωτέραν περιέργειαν.
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Απόλαυσις στη γειτονιά

Καλό Πάσχα.

Christmas carols

Ο Βορέας από εβδομάδος εφύσα παγερός, κατερχόμενος των χιονοσκεπών ορέων, άτινα εκύκλωναν ώσπερ κατάλευκος ζωστήρ την πόλην της Θ. . Ήτο καιρός... Η παράτασις του φθινοπώρου είχεν διαδεχθεί την αντίστοιχον του θέρους, θέλουσα φαίνεται να επιβεβαιώσει τας φήμας περί μονίμου αλλαγής τους κλίματος , αλλέως και γλόμπαλ χίτιν (global hiting) ονομαζομένης.



Η τρικυμία εμαίνετο εις τον μεγάλον κόλπον, έμπροσθεν του εμπορικού λιμανίου δια το οποίο η, εκ της εξωτικής Κίνας ορμωμένη, εταιρία Χουζίσιον Πορτ Χόλδινκς Λίμιτεδ (Hutchison Port Holdings Limited) είχεν τελικώς αποσύρει το ενδιαφέρον περί της αγοράς του. Ώστε δεν επέπρωτο , δια την ώραν, να καταστεί δυνατή η μεταβίβασης μιάς ακόμη εγχωρίου παραγωγικής πηγής εις χείρας άλλων πλην των γηγενών.
Αι πρόσφαται ταραχαί εις τας αγυάς και τας οδούς της πρωτευούσης και άλλων πόλεων είχαν, προσωρινώς, διακοπεί. Οι αγυόπαιδες, οι φέροντες κουκούλας και μανδήλια περί τα πρόσωπά τους όπως μη αναγνωρισθώσιν εκ της χωροφυλακής και των πολυαρίθμων Κόδακ άτινες επισκοπούν νυχθημερόν τους δημοσίους χώρους, απεσύρθησαν είς τα σκοτεινά άντρα τους, παραχωρώντας ίσως την θέσην τους εις τους γνησίους Καλικαντζάρους και τα άλλα παγανά των ημερών.


Η μνήμη ατυχούς τινός νεανίου, φονευθέντος κατά την εορτήν του Αγίου Νικολάου παρά αστυνομικού οργάνου διότι δεν ετύγχανεν "καλός μαθητής", είχεν οπωσούν ξεθωριάσει, συγκρινομένη με το μείζον ζήτημα της λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων κατά την ημέραν της Κυριακής αργίας καθώς και του επερχόμενου ανασχηματισμού της Κυβερνήσεως.

Ποτέ άλλοτε το σπίτι της δασκαλίσσης Γ. δεν ήτον τόσο λαμπρό, όσο εκείνα τα Χριστούγεννα του έτους 200... . Αι απαστράπτουσες ύαλοι, οι τάπητες , τα παραπετάσματα, ο στολισμός των ημερών,

ως και το κατάφορτον Δένδρον ( άλλοι νεωτερισμοί και αυτοί, προ πολλού εισαχθέντες από την Εσπερίαν), οι σχεδιασμοί εορταστικών γευμάτων, όλα συνέτεινον εις την δημιουργίαν κλίματος θαλπωρής και ασφαλείας δια τους οικείους της .



Το ενδεκαετές θυγάτριον εφόρει καινουργές ολόμαλλον πλεκτόν κολλόβιον, χρώματος πρασίνου ως το Δένδρον και σχήματος αναλόγου, προϊόν ακαμάτου εργασίας της φιλοστόργου μητρός.


Ολίγον έξωθεν της πόλεως της Θ., μεσούσης της διαδρομής της αγούσης εις τα μεγάλα εμπορικά κέντρα, εν εκ των μεγαλυτέρων εργοστασίων της περιοχής ήδη από του θέρους περιεβάλλετο υπό σημαιών χρώματος μελανού.
Εις εν παράπηγμα, προχείρως κατασκευασθέν έμπροσθεν τούτου εκ σανιδών, εργάται της επιχειρήσεως διεμαρτύρωντο επί μήνας δια την απόλυσήν των. Οι εποχούμενοι, άτινες διέρχοντο νύκτωρες προς εφαρμογήν της λεγομένης "θεραπείας δια των οψωνίων" ( Σόπιν Θέραπι, άλλως shoping therapy) εις τα όμορα θεραπευτήρια, μάλλον δεν επρολάβαινον να αποτίσουν έστω και την στοιχειώδη προσοχήν είς την ύπαρξην της καλύβης και των εντός της παραμενόντων εργατών.

Εν τω μεταξύ, εις μέρος μακρινόν, εις τους θεοβαδίστους Αγίους Τόπους, σκληραί μάχαι εμαίνοντο κατά τας ημέρας αυτάς. Η πολυετής διαμάχη δια την κατοχήν των εδαφών μεταξύ Αράβων και Εβραίων εκλιμακούτο, χωρίς δυστυχώς να γνωρίζει την κορύφωσήν της. Ολοέν και νέες συστοιχίες αγγέλων, φερόντων το πράσινον ένδυμα των μαρτύρων της πίστεώς των, επλήθαινον τας τάξεις τών, υπό του απεχθούς Ηρώδου, αρχικώς αναιρεθέντων.


Ο άγγελος του Κυρίου, ο επιφορτισθείς όπως διανείμει τα πτερόεντα δώρα του ανήμερα της Πρωτοχρονιάς, εδίπλωσε και εφέτος τας φτερούγας του και, απελπισθείς, απεχώρησεν εις τα ουράνια δώματα.

Καληνύχτα, κυρ-Αλέξανδρε.

Stealing the ways of the greatest Greek prose writer Alexandros Papadiamantis ( corresponding to Ch. Dickens when it comes to Christmas writing) I'm trying to show the contrast between my safe (?) and tidy world and the opposite. Knitting is a part of my universe although real universe has serious problems.

Ποιος,επιτέλους, κατοικεί αυτή τη χώρα;

`

Αλλά δε φτάνει.

Είμαστε μια κοινωνία αμόρφωτων και βάρβαρων ανθρώπων. Στα δελτία παίζει η δολοφονία ενός παιδιού και ο τραυματισμός δεύτερου σε πρόστυχη αντίστιξη με τη δολοφονία ενός ανθρώπου της νύχτας, συζύγου τηλεσούργελων και πατέρα απροσδιόριστου αριθμού τέκνων. Μαντέψτε ποιο θέμα πουλάει περισσότερο στην κρίσιμη μάζα, αυτή που ψηφίζει μια εδώ και μια εκεί, αυτή που ανεβάζει και κατεβάζει κυβερνήσεις. Νόστιμο, έ;

Προχτές βρέθηκα, με την ιδιότητα της μητέρας, σε μια εκδήλωση της τάξης της μικρής, σε δημοτική παιδική βιβλιοθήκη. Έκανε πολύ ζέστη και περίμενα στην είσοδο μέχρι να αρχίσουν. Δεν υπήρξε γονιός του τμήματος που να έφερε το τέκνο του στην εκδήλωση και να μη δήλωνε, λαχανιασμένος, ότι δε γνώριζε τη βιβλιοθήκη. Της γειτονιάς τους. Είχαν όμως όλοι την ακλόνητη μικροαστική βεβαιότητα που έκανε τα κινητά και τις κάμερες να βογγούν ,τραβώντας τα σπλάχνα, όση ώρα διάβαζαν Παπαδιαμάντη.

Την επομένη άκουγα τις δασκάλες του σχολείου μου να αγνοούν την αντίστοιχη βιβλιοθήκη, της δικής μας γειτονιάς. Ήταν οι ίδιες που δε γνώριζαν τι είναι το "Γουτού Γουπατού".

Και να σας πω τι είναι αυτό που με βεβαιώνει για την απίθανη αμορφωσιά του πόπολου; Απλούστατα το γεγονός ότι μετατρέπουμε ένα κατεξοχήν πολιτικό θέμα σε συναισθηματική σάχλα. Ναι, λυπηθήκαμε για τον Αλέξανδρο. Αλλά μη λέμε υπερβολές. Ο πόνος, ο αληθινός, ο ισόβιος, ανήκει στην έρμη τη μάνα του.

Άμα πονούσαμε ένα κλάσμα του δικού της πόνου, θα είμασταν τώρα στο δρόμο και δε θα αφήναμε τα δεκαπεντάρικα να βγάλουν το φίδι από τη φωλιά του.

Άμα θυμώναμε ένα σπυρί του δικού της θυμού θα σηκώναμε το τηλέφωνο και θα διαολοστέλναμε προσωπικώς, με το όνομά μας, τον/την βουλευτή που σταυρώσαμε , ανιδιοτελώς, πριν ενάμισυ χρόνο. Αλλά όχι. Η πιο βαθιά αντίληψη του μικροαστού είναι "εγώ ελπίζω να τα βολέψω".

Εξάλλου κοτζαμάν υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (βεβαίως βεβαίως) είναι σύστοιχος με τα γούστα και τον πολιτισμό της εκλογικής του βάσης. Το βράδυ του Αγίου Νικολάου, όταν η σφαίρα αποστρακιζόταν, ο de cuius διασκέδαζε στα μπουζούκια. "Δεν είναι κακό, βέβαια, να πηγαίνει κανείς στα μπουζούκια", είπε και ο Πρετεντέρης τις άλλες στο MEGA. Έτσι μπράβο. Κυρίαρχη κουλτούρα είναι αυτή, σιγά μην την αμφισβητήσει ένας μεγαλοδημοσιογράφος.

Pardon mon professeur. Η βαρβαρότητα μπορεί να μην κατοικεί στον Αμαζόνιο αλλά σίγουρα κατοικεί εδώ.
Η βαρβαρότητα δεν είναι οι άλλοι. Είναι εμείς.

Many thanks to fellow kniters from all over, for the kind messages. We are not in danger.
Thinks in Greece aren't so bad as you have seen in TV. They are worse.
Reform the Greek police, the Greek education, the Greek political system, the Greek comon sense. All in all, reform everything. Because everything sucks.

Φτωχός Άγιος

Κάθε φορά που κατεβαίνουμε στην Αθήνα παίρνω τη μικρή και βουρ για το Μοναστηράκι. Το ναΐδριο του Αγίου Ελισσαίου. Οδός Άρεως, ανηφοράκι. Greek art και πλήθος παρδαλό. Δε βαριέσαι... Τώρα πια μάθαμε . Κοιτώ γύρω και βγάζω, βγάζω , μέχρι να πιστέψω ότι έστησα με νου μου το μπαϊράμι που γυρεύω.
Εκατό και βάλε χρόνια πίσω, νύχτα αθηναϊκή, ησυχία. Φτώχια και πτωχαλαζονία. Ένας προλετάριος της γραφής, ένας Αλέξανδρος. Αλκοολικός, φυγόκοσμος, παράξενος. Ένας ξεπεσμένος δερβίσης που περιστρέφεται στο διάμεσο ουρανού και γης, με τη χούφτα ανοιχτή και το σεβάσμιο κεφάλι γερτό. Λευκοφόρος.
Την πρώτη φορά που φτάσαμε έξω από την κλειδωμένη καγκελιά, το παιδί ξαφνιάστηκε. Την έβαλα να διαβάσει την επιγραφή.
-Δηλαδή; ρώτησε.
-Εδώ γιορτάζει το δεύτερό σου όνομα, της εξήγησα και ντρεπόμουν γιατί δεν μπορούσα να κοντρολάρω τη φωνή μου.
Από τότε το γυρεύει μόνη της. Φέτος με ρώτησε αν θα κατεβούμε πάλι στον Άγιο Ελισσαίο. Δε βόλευε. Της υποσχέθηκα για του χρόνου. Μα είναι μια εξακολουθητική απογοήτευση. Κάθε φορά το εκκλησιδάκι κλειστό, μανταλωμένο. Δεν είναι ενοριακός ναός, ιδιωτικός ήταν από τότε. Όταν ερήμωσε σχεδόν γκρεμίστηκε. Ο Βενιζέλος έδωσε το αρχικό κονδύλι για την αναστήλωση. Μπερδεύτηκαν  και οι συνήθεις προστάτες του Παπαδιαμαντικού χώρου. Ο ναός αναστηλώθηκε και λένε ότι λειτουργεί κάποιες φορές το χρόνο, σε μια προσπάθεια να αναβιώσουν οι περίφημες εκεί αγρυπνίες που έκανε ο λαϊκός άγιος παπα- Πλανάς. Σε αυτές έψελνε ο Αλέξανδρος ο λευκοφόρος, με τη μια αλλαξιά τα μαύρα ρούχα. Τι ιδέα πια και αυτές οι αναβιώσεις, σαν αναπαράσταση βλάχικου γάμου ακούγονται. Αν κάτι μείνει ζωντανό θα είναι γιατί υπάρχει η ανάγκη του, αν χαθεί ξέχνα το, γίνεσαι γραφικός , ακόμα και ύποπτος...
Τώρα φαντάζομαι ότι δεν συναγελάζονται κει μέσα παπάδες από τα σπλάχνα του λαού- τα εγκαίνια τα είχε τελέσει ο μακαριστός της αδαμαντοκόλλητης μήτρας- με μπεκρήδες που βρώμαγαν ρετσίνα. Πανεπιστημιακοί δάσκαλοι με τα όλα τους, αυθέντες του ακριβού, βοσκοί της γνώσης. Εξ' ου και οι φασαρίες που γίνηκαν στο εκκλησάκι τις άλλες χρονιές. Για μένα και την κόρη μου είναι κλειστός. Από τα κάγκελα θωρούμε τη μικρούλα κόγχη και μετά φεύγουμε. Πέρσι ήθελα να φτιάξω κάτι και να το αφήσω στο ναό. Μα πότε να 'μπω;
Για την ιστορία του πράγματος, η πρώτη Ελισσώ ήταν θεία του άντρα μου. Η καλλονή της Πολυξένης και του Χαμαζάσπ πέθανε ξαφνικά στα είκοσι κάτι της με τα νύχια βαμμένα κατακόκκινα και τα μπικουτί στο κεφάλι, έτοιμη για το χορό. Έγινε καημός για τη μάνα και μνήμα με αετωματική απόληξη στην Πολίχνη του '50, ενός χωραφιού πουλημένου η αξία, και συντριβάνι στον Άγιο Παντελεήμονα των προσφύγων. Αυτόν που γκρέμισαν για να υψώσουν το τσιμεντένιο τέρας, απομίμηση της Αγιασοφιάς. Έγινε και παράκληση της Πολυξένης, λίγο προτού πεθάνει πλήρης ημερών και πόνου, αφού αξιώθηκε να κηδέψει και άλλο παιδί της, τον πεθερό μου.
-Αν τα παιδιά κάνουν κορίτσι και θέλουν, το όνομα της Έλλης...
Η πεθερά μου, σα γεννήθηκε ο πρωτότοκος, δεν έβγαλε τσιμουδιά. Όταν της είπα πως στη δεύτερη θα δώσουμε το δικό της όνομα άρχισε να ξεροκαταπίνει. Η Πολυξένη, δική της πεθερά, ήταν πρόσφατα φευγάτη.
- Ξέρεις, κάτι είχε πει η γιαγιά. Το και το.
Ήμουν τόσο ενθουσιασμένη που θα γένναγα κορίτσι, δε με σταματούσε τίποτε.
-Να τη βγάλουμε και 'Ελλη, μάνα.
Η πεθερά μου στραβοκατάπιε ακόμη μια φορά.
-Ξέρεις, δεν ήταν βαπτισμένη Έλλη.
-Αλλά;
-Ελισσώ.
Λοιπόν, το όνομα της κόρης μου θα μπορούσε να είναι μια συνωμοσία του σύμπαντος. Εγώ προτιμώ να πιστεύω ότι είναι μια όμορφη σύμπτωση. Πάντως το προσκλητήριο της βάφτισης δήλωνε ότι:
"...Ήτον πνοή, ίνδαλμα αφάνταστον, όνειρον επιπλέον εις το κύμα, ήτον νηρηίς, νύμφη, σειρήν, πλέουσα ως πλέει ναύς μαγική, η ναύς των ονείρων..."

14 Ιουνίου, μνήμη Αγίου Ελισσαίου.

Τα (άγρια) παιδία παίζει

`

Μετά από την πρόσκληση του al barouak και επειδή ποτέ δε μου γέμισε το μάτι το "απλώνω το χέρι και πιάνω ένα-ό,τι- να -΄ναι- βιβλίο ,και επειδή είναι στ΄αλήθεια καλό οι κανόνες να σπάζουν, ορίστε ένα αγαπημένο κομμάτι:

(...) Ο άνθρωπος έσκυψε να ίδη.
Υψηλή μορφή, με λευκόν σαρίκι,, με μαύρην χλαίναν και χιτώνα χρωματιστόν, είχε σταθεί ενώπιον του σαλεπτσή.
-Πού σ' αυτόν τον κόσμο;
-Μπου ντουνιά τσαρκ φιλέκ.
-Άσκολσουν... υπεψιθύρισεν ο σαλεπτσής.
Δεν είχε γνωρίσει τον άνθρωπον, αλλά το ένδυμα. Κάθε άλλος θα τον εξελάμβανεν ως φάντασμα. Αλλ' αυτός δεν επτοήθη. Ήτο απ' εκείνα τα χώματα.
Είχεν αναφανή. Πότε; Προ ημερών, προ εβδομάδων. Πόθεν;Από την Ρούμελην, από την Ανατολήν, από την Σταμπούλ. Πώς; Εκ ποίας αφορμής; Ποίος;
Ήτον δερβίσης;Ήτον βεκτασής, χόντζας, ιμάμης; Ήτον ουλεμάς διαβασμένος; Υψηλός, μελαψός, συμπαθής, γλυκής, άγριος. Με το σαρίκι του, με τον τσουμπέν του ,με τον δουλαμά του.
Ήτο εις εύνοιαν, εις δυσμένειαν; Είχεν ακμάσει, είχεν εκπέσει, είχεν εξορισθή; Μ π ο υ ν τ ο υ ν ι ά τ σ α ρ κ φ ι λ έ κ. Αυτός ο κόσμος είναι σφαίρα και γυρίζει.

(...) Ο ξένος μουσουλμάνος είχε παγώσει εκεί όπου εκάθητο κι ενύσταζε. Δια να ζεσταθεί, έβγαλε το νάι του και άρχισε να παίζη τον τυχόντα ήχον, όστις του ήλθε κατ' επιφοράν εις την μνήμην.
-Νάι, νάι γλυκύ.
Νάζι-κατά εν ζήτα ελαττούται.
Αύρα, ουρανός, άσμα γλυκύτερον, μελιχρόν, αβρόν, μεθυστικόν.
_Νάι, νάι.
(Ο ξεπεσμένος δερβίσης, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης)

Εννοείται πως καλώ όποιον και όποια θέλει, να συνεχίσει. Με χαρά θα το διαβάσουμε.

Δώρα πτερόεντα

`

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, 1851 - 1911
(φωτογραφία του Γεωργίου Χατζόπουλου,1908, Αρχείο Merlier)


Ήταν 54 χρονών, την Πρωτοχρονιά του 1911. Πίσω επιτέλους στο νησί, φτωχός όπως ήταν όταν έφυγε.Υπέροχα πτωχαλαζών για να μπορέσει να πλουτίσει από τα γραφτά του.Άρρωστος.Οι χαμοκέλες της Αθήνας, το σπίρτο και η μοναξιά κάνανε καλά τη δουλειά τους. Οι αδελφές , οι ίδιες που αργότερα φωτογραφίζονταν μαραζωμένες, με τα χέρια υπομονετικά σταυρωμένα πάνω στις "φουστάνες", ανύπαντρες ακόμη,και για πάντα.
Τι αίσθηση να είχε ; Ανεκπλήρωτο; Ήττα; Το 1904 ακόμη έλπιζε.
Το ΄08 που γιορτάζουν την εικοσαπενταετηρίδα του αυτός έχει γείρει το κεφάλι. Δεν εμφανίζεται στη βραδιά του "Παρνασσού". Που κοιτά; Τα ρόδινα ακρογιάλια του νησιού ή το φάντασμα της υστεροφημίας;
Την ίδια χρονιά επιστρέφει οριστικά στη Σκιάθο. Ο Άγιος Ελισσαίος, το σπίτι του Νικόλα και της Πολυξένης Μπούκη, το καπηλειό του Καχριμάνη ξεμακραίνουν .Ένας ξεπεσμένος δερβίσης χώνεται οριστικά στο σκάμμα του τρένου στο Θησείο.
Ωστόσο και από το νησί γράφει, μεταφράζει και δημοσιεύει. Μέχρι να κατέβει ο άγγελος την Πρωτοχρονιά. Ο ίδιος να ήταν που μοίραζε και τα πτερόεντα δώρα; Ξέρετε, αυτός που στο τέλος δίπλωνε τα φτερά του κι έφευγε λυπημένος κι απογοητευμένος από τους ανθρώπους. Μακάρι να μάζεψε γαλήνη κάτω από τις φτερούγες του όταν στάθηκε στο χαμηλό γιατάκι του παπαδόσπιτου και περίμενε. Ξημέρωνε η 3η Ιανουαρίου του 1911.