Όλα είναι δρόμος

.

[ Δρόμοι ]

Του Ρούσσου Βρανά rvranas@dolnet.gr

Στοιχειώδες...

... αγαπητέ Τσώρτσιλ! Ώστε έτσι, λοιπόν! Το 23% των νεαρών Βρετανών είναι πεπεισμένοι πως ο Ουίνστον Τσώρτσιλ είναι ένα φανταστικό πρόσωπο και το 47% πιστεύουν ότι ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος δεν υπήρξε ποτέ βασιλιάς της Αγγλίας παρά μονάχα στα μυθιστορήματα. Όμως, το 48% από αυτούς τους νεαρούς εκφράζει τη βεβαιότητα πως ο Σέρλοκ Χολμς, ο ιδιωτικός αστυνομικός που επινόησε ο Σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, υπήρξε πραγματικά. Αυτά είναι τα αποτελέσματα έρευνας που έγινε από το βρετανικό τηλεοπτικό δίκτυο «UΚΤV Gold», με τη συμμετοχή περίπου τριών χιλιάδων νεαρών Βρετανών.

Έστω...

... να αποδεχτούμε πως κάνουν λάθος για τον βασιλιά Αρθούρο ή τον Ρομπέν των Δασών και πως αμφιβάλλουν αν υπήρξε ποτέ ο Μαχάτμα Γκάντι ή ο Κάρολος Ντίκενς. Αλλά και ο Τσώρτσιλ; Σίγουρα, αυτή η διάθεση των νέων να παίρνουν τον μύθο κατά γράμμα και να αμφιβάλλουν για το πραγματικό, δίνοντας την ίδια ώρα σάρκα και οστά σε μια προσωπικότητα που δεν υπήρξε παρά μονάχα στα χαρτιά, είναι κάτι που θα κάνει τους ιστορικούς να θλίβονται και τους μυθιστοριογράφους να πανηγυρίζουν. Η μυθοπλασία δεν θα μπορούσε να είχε ελπίσει σε μεγαλύτερο θρίαμβο. Και θα εξακολουθήσει να αδιαφορεί αγέρωχη για την ακρίβεια των γεγονότων, την ημερομηνιών και των περιγραφών των μαχών. Πράγματι, ο Σέρλοκ Χολμς δεν έφυγε ποτέ από κοντά μας, είναι ζωντανός και μένει στην οδό Μπέικερ 21, στο Λονδίνο. Ας μην μας πτοεί το γεγονός ότι μια τράπεζα έχει εγκατασταθεί στο σπίτι όπου είχε τοποθετήσει τον ήρωά του ο Κόναν Ντόιλ. Ο Σέρλοκ Χολμς εξακολουθεί να κατοικεί εκεί. Η απόδειξη είναι οι επιστολές που φτάνουν καθημερινά με το όνομά του.

Η αλήθεια...

... είναι πως όταν ειρωνεύεται κανείς έτσι τη νέα γενιά για την άγνοιά της, είναι σαν να ειρωνεύεται τη δική του που δεν την ανάθρεψε σωστά. Το φαινόμενο δεν είναι μόνο βρετανικό. Ούτε στη Γαλλία μπορούν να ξεχωρίσουν όλοι οι νέοι ποιος υπήρξε πραγματικά, ο Ντ΄Αρτανιάν ή ο Μολιέρος. Μπορεί ο άνθρωπος σήμερα να είναι περισσότερο πληροφορημένος, αλλά δεν είναι περισσότερο μορφωμένος.

Ο γλωσσολόγος...

... και φιλόσοφος Ζαν-Κλοντ Μιλνέρ εξηγεί το γιατί στο βιβλίο του «Ο μισθός του ιδεώδους». Κάποτε, γράφει, ήταν ιστορική ανάγκη για τον καπιταλισμό, εκτός από την επιχειρηματική αστική τάξη, να διαθέτει και μια αστική τάξη διανοουμένων, ώστε να μπορεί να ξεπεράσει με αυτήν τις αγκυλώσεις του παλιού καθεστώτος. Στο ξεκίνημά του, ο καπιταλισμός ήταν μια πολιτική και πολιτισμική επανάσταση η οποία ήθελε να σπάσει τα ήθη και τις παραδόσεις που εμπόδιζαν την ανάπτυξή της. Σήμερα το σύστημα πηγαίνει από μόνο του. Δεν χρειάζεται τους διανοούμενους. Σχολεία και καθηγητές δεν είναι πια παρά παροχείς υπηρεσιών για καταναλωτές. Η οικονομική λογική έχει διώξει την πολιτική και έχει εγκατασταθεί στην εξουσία. Δεν χρειάζεται πια μορφωμένους ανθρώπους. Ούτε καν μορφωμένους πολιτικούς. Υπάρχει κανείς που να αμφιβάλλει;

ΣΗΜΕΡΑ, 13.2.08, ΑΠΕΡΓΙΑ